Vierhonderd jaar geleden liet Johan van Stepraedt, heer van Slot Doddendael bij Ewijk, zijn familie vereeuwigen op negen schilderijen. Neerlandici van de Radboud Universiteit hebben een verband gelegd tussen deze doeken en een 'vriendenboekje' van Walraven van Stepraedt, een van de zussen van Johan.

Slot Doddendael in Ewijk (Foto: Peter van der Wielen)
Een prent van slot Doddendael uit 1731
Een portret van Walraven van Stepraedt
Een portret van Johan van Stepraedt

Deze 'vriendenboekjes' worden ook wel vrouwenalba amicorum genoemd. Het zijn boekjes van zestiende- en zeventiende-eeuwse adellijke dames, vooral uit Oost-Nederland, waarin vrienden en vriendinnen bij een bezoek aan de eigenaresse aardige boodschappen schreven.

Literaire voorkeuren

Het album van Walraven van Stepraedt (1576 (?) - 1616) ligt in het Gelders Archief en is sinds kort online te bekijken. Het boekje geeft een beeld van de smaak en literaire voorkeuren van de 'inschrijvers': familie, vrienden en vriendinnen die bijna allemaal tot de bekendste families uit het oostelijke deel van Gelderland en een deel van de (Duitse) Rijnprovincie behoren. Walraven schrijft zelf ook twee keer in haar album en voegt er beide keren G.B.A. (God boven al) aan toe - een devote vrouw, kortom.

Voortgezet door nabestaanden

Walraven trouwde in 1609 met Caspar van Merwyck tot Kessel, die ook in het album schrijft. Ze stierf in 1616. De data in het album lopen door tot 1633, dus het album is vermoedelijk door een van haar nabestaanden voortgezet. En uit die latere 'inschrijvingen' blijkt dan onder meer dat Casper na Walravens dood hertrouwd is - een feit dat ook in de archieven terug te vinden is, maar hier op meer terloopse, alledaagse wijze vermeld wordt.

Huwbare partij

In het vroegere woonhuis van Walraven, Slot Doddendael, hangen portretten waarop zij en haar familie staan afgebeeld. Op een van de portretten staat Walraven zelf, verbeeld met een fraaie jurk en behangen met sieraden. Dat is niet verwonderlijk, omdat het portret geschilderd is in 1598, het jaar waarin Walraven ook haar album begint. Er waren vanaf dat jaar diverse feesten en bijeenkomsten waar ze waarschijnlijk als 'huwbare partij' gepresenteerd werd. En het heeft gewerkt, want ze is nog in datzelfde jaar getrouwd.

Herkenning

Hoe persoonlijk een album amicorum ook is, onderzoekers komen meestal niet verder dan de namen op de bladzijden. Hoe de mensen eruit zagen is vrijwel nooit meer te achterhalen. Maar van Walraven en enkele van haar familieleden weten we het nu wel: we hebben nu hun portretten en de teksten die ze in het boekje van Walraven schreven.

Bron: Radboud Universiteit

Een vriendenboekje uit Slot Doddendael