Ten westen van de dorpskern van Horssen ligt, in een omgeving vol juweeltjes van boerderijen, het Huis Horssen. Het huidige huis is de in de negentiende eeuw tot landhuis verbouwde boerderij die behoorde bij het in 1869 gesloopte kasteel. De fundamenten van het kasteel zijn nog aanwezig, maar aan het oog onttrokken door gazons.

Huis te Horssen. Fotografie Hans Barten
©Wim Kattenberg 
bron: www.mijngelderland.nl
Schets met ligging kasteel Horssen
Ingang landgoed Heerlijkheid Horssen. Fotografie Henk Wilbrink
Huis te Horssen (2). Fotografie Hans Barten

De geschiedenis van de Heerlijkheid gaat ver terug. Lang stond het onder invloed van het machtige Batenburg. In 1649 kwam daar een einde aan. De Heerlijkheid werd weer zelfstandig. Een Heerlijkheid was een gebied waar een heer rechten had. Het Huis Horssen ligt op het particuliere landgoed, dat gerechtigd is de titel Heerlijkheid Horssen te voeren. Het landgoed kent ruim veertig inlandse boomsoorten en ruim negentig verschillende soorten vogels. Het is niet opengesteld, maar mogelijk komt dit nog in de toekomst.

Naamsbekendheid

De VOC (Verenigde Oost-Indische Compagnie) heeft ervoor gezorgd dat de naam Horssen over de hele wereld bekend werd. Dit is te danken aan de familie Bouwens, eigenaars van onder meer Heerlijkheid Horssen en landgoed Heyendaal in St. Anna, een voormalig dorp bij Nijmegen. Twee keer werd een schip van de VOC genoemd naar Horssen, waar de familie Bouwens (groot geworden van de handel op de Oost) een flinke vinger in de pap had. Later is het huis ook nog in het bezit geweest van de familie Jurgens van de firma Van den Berg en Jurgens, voorloper van Unilever.

Kasteel teruggevonden

In 2012 is met gebruikmaking van grondradar het oorspronkelijke kasteel in kaart gebracht. In de eerste fase was het een motteversterking met toren en gracht, gebouwd op een rivierduin. Te zien nog steeds aan de lichte ophoging in het terrein, niet ver van het Huis. De oorspronkelijke versterking is later uitgebouwd tot een kasteel met een hoofdgebouw van 15 bij 20 meter. Het is de bedoeling de fundamenten zichtbaar te maken.

Huis te Horssen is ook beschreven in de Route Drutense monumenten.